زیست شناسی سوسک بذرخوار bruchidius fulvus (col. : chrysomelidae) عامل کنترل بیولوژیک علف هرز خارشتر (alhagi camelorum) و تأثیر آن روی تولید بذر خارشتر در بیرجند

خارشتر از علف­های­هرز چند ساله تیره نخود (fabaceae) است که تقریباً در اکثر نقاط ایران وجود دارد و از طریق بذر و ریزوم تکثیر یافته وبه عنوان یکی ازعلف­های­هرز مهم محسوب می­شود.در سال 1387 سوسک بذرخوار bruchidius fulvus (allard) از روی نیام گیاه خارشتر در شهرستان بیرجند جمع­آوری گردید. زیست­شناسی این حشره در شرایط آزمایشگاهی در دمای متغیر 1±1:15±25 درجه­ی سلسیوس شب:روز، رطوبت نسبی 5±65 درصد و طول دوره روشنایی : تاریکی 12:12 ساعت و نیز شرایط صحرایی (طبیعی) مورد بررسی قرار گرفت. دوره انکوباسیون تخم به طور متوسط 71/1±6 روز به طول می­انجامد. تخم­ها به صورت انفرادی روی میوه گذاشته می­شوند و به طور میانگین هر حشره ماده تعداد 95/0±8/19 تخم می­گذارد. پس از اتمام دوره جنینی، لارو از درون پوسته تخم مستقیماً به درون میوه نفوذ و وارد دانه می­شود. لاروهای کامل پس از تغذیه در داخل همان دانه تبدیل به شفیره می­شوند. این سوسک در شرایط آب و هوایی بیرجند دارای 2 تا 3 نسل در سال بوده و به شکل لارو درون نیام­های باقی مانده روی گیاه میزبان زمستان­گذرانی کرده و در اواخر بهار و اوایل تابستان همزمان با شروع گل­دهی خارشتر تبدیل به شفیره و حشره کامل می­شود. حشرات کامل ماده پس از تغذیه از برگ و گل­های میزبان همزمان با تولید نیام­ها شروع به تخم­ریزی می­نمایند. درون هر دانه تنها یک لارو تغذیه، و پس از تغذیه از قسمت­های درونی میوه در همانجا تبدیل به شفیره می­گردد. حشرات کامل با ایجاد حفره­ای در دانه و نیام از آن خارج می­شوند. بسته به شرایط محیطی، چرخه­ی زیستی این سوسک از تخم تا حشره کامل بین 48/2±8/48 روز به طول می­انجامد. در شرایط آزمایشگاهی طول مدت لاروی و شفیرگی به ترتیب 94/0±32 و 54/0±11 روز است. لاروهای b. fulvus قادرند در شرایط طبیعی 35 تا 48 درصد از بذور خارشتر را نابود سازند. به دلیل تأثیری که این سوسک روی تولید بذور خارشتر دارد، می­تواند گزینه مناسبی برای کنترل بیولوژیک این علف­هرز در خراسان جنوبی باشد.